Wielu cudzoziemców zastanawia się nad uzyskaniem polskiego obywatelstwa, aby stać się pełnoprawnym członkiem społeczności zarówno krajowej jak i europejskiej. Kto może wnioskować o obywatelstwo? Jakie warunki należy spełnić? Czy jest możliwość posiadania podwójnego obywatelstwa? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdą Państwo poniżej.

1. Obywatelstwo z mocy prawa. Zgodnie z prawem dziecko otrzymuje obywatelstwo polskie, gdy w chwili jego narodzin co najmniej jeden z rodziców był obywatelem polskim (tzw. prawo krwi) lub jeśli urodziło się w Polsce, a jego rodzice są nieznani, nie mają obywatelstwa (tzw. bezpaństwowcy) albo ich obywatelstwa nie da się ustalić (tzw. prawo ziemi). Również dziecko, które zostało odnalezione w Polsce, a jego rodzice są nieznani nabywa obywatelstwo. Z mocy prawa obywatelstwo nabywa także małoletni cudzoziemiec (do 16 roku życia) adoptowany przez polaka.
2. Nadanie obywatelstwa. Obywatelstwo Polskie nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Do złożenia wniosku o nadanie obywatelstwa nie trzeba spełniać żadnych wymagań. Decyzja Prezydenta jest w pełni uznaniowa. Wniosek składa się za pośrednictwem wojewody lub konsula właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Postępowanie w sprawie nadania obywatelstwa może trwać bardzo długo, ponieważ w tym przypadku nie ma możliwości przyśpieszenie postępowania. Nie ma także możliwości wglądu w akta, należy po prostu czekać. Osoby ubiegające się o obywatelstwo, aby zwiększyć szanse na nadanie obywatelstwa, powinny podać ważny powód, którym uzasadniają wniosek, np. reprezentowanie Polski w zawodach sportowych. W przypadku odmowy nadania obywatelstwa Prezydent nie musi sporządzać uzasadnienia, nie istnieje także możliwość odwołania czy podważenia tegoż rozstrzygnięcia.
3. Uznanie za obywatela. Wniosek o uznanie za obywatela polskiego może złożyć cudzoziemiec, który:
– przebywa legalnie, nieprzerwanie w Polsce co najmniej 3 lata na podstawie zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, ma stabilne i regularne źródło dochodu w Polsce oraz tytuł prawny do zajmowanego lokalu, – przebywa legalnie, nieprzerwanie w Polsce co najmniej 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE oraz jest małżonkiem obywatela polskiego co najmniej 3 lata, – przebywa legalnie, nieprzerwanie w Polsce co najmniej 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt stały, które otrzymał w związku z uznaniem statusu uchodźcy, – jest małoletni, przebywa na podstawie zezwolenia na pobyt stały lub rezydenta długoterminowego UE, jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a rodzic-cudzoziemiec wyrazi zgodę na uznanie dziecka za obywatela polskiego – przebywa legalnie, nieprzerwanie w Polsce od 10 lat, a w chwili składania wniosku posiada zezwolenie na pobyt stały lub rezydenta długoterminowego UE (w tym wypadku nie jest ważne na jakiej podstawie dotychczas on przebywał w Polsce, mógł np. 9 lat przebywać na wizach, a dopiero 2 dni przed złożeniem wniosku otrzymał zezwolenie na pobyt stały)
– przebywa legalnie, nieprzerwanie w Polsce co najmniej 1 rok na podstawie zezwolenia na pobyt stały, które uzyskał ze względu na polskie pochodzenie lub posiadanie Katy Polaka.
WAŻNE! Aby zostać uznanym za obywatela polskiego, pełnoletni cudzoziemcy muszą wykazać się znajomością języka polskiego na poziomie co najmniej B1 (zdać egzamin państwowy na tym poziomie) lub przedstawić świadectwo ukończenia polskiej szkoły albo szkoły zagranicznej z polskim językiem jako językiem nauczania. Obostrzeniu językowemu nie podlegają małoletni cudzoziemcy. Opłata Wydanie decyzji o uznaniu za obywatela podlega opłacie w wysokości 219 zł. W przypadku wydania decyzji negatywnej można wnioskować o zwrot opłaty. Terminy Sprawa powinna zostać załatwiona bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w terminie 2 miesięcy. Jeżeli organ ten termin przekroczy przysługują wtedy środki przyśpieszenia postępowania opisane w osobnym artykule. Procedura odwoławcza W przypadku otrzymania decyzji negatywnej przysługuje odwołanie od tej decyzji. Wnosi się je w terminie 14 dni do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji za pośrednictwem wojewody. Rozstrzygnięcie Ministra można zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
4. Przywrócenie obywatelstwa. Wniosek o przywrócenie obywatelstwa mogą złożyć cudzoziemcy, którzy posiadali w przeszłości obywatelstwo, ale przed dniem 1 stycznia 1999 r. utracili je. Wniosek składa się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Można go także złożyć za pośrednictwem konsula właściwego dla miejsca zamieszkania. Termin Wniosek powinien być rozpatrzony bez zbędnej zwłoki, maksymalnie w terminie 2 miesięcy. Jeżeli organ ten termin przekroczy przysługują środki przyśpieszenia opisane w osobnym artykule. Opłata Opłata za wydanie decyzji wynosi 219 zł, choć w przypadku składania wniosku za pośrednictwem konsula może się różnić w zależności od kraju. Procedura odwoławcza Zgodnie z polskim prawem od decyzji ministra nie można się odwołać, jednak można wnieść o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki należy złożyć w terminie 14 dni od otrzymania decyzji negatywnej. Podwójne obywatelstwo Polskie przepisy nie wykluczają posiadania podwójnego obywatelstwa, jednak obywatelstwo innego państwa nie jest brane pod uwagę przed polskimi organami. Ustawa o obywatelstwie polskim mówi jasno, iż obywatel polski, który posiada także obywatelstwo innego państwa ma takie same prawa i obowiązki jak obywatel posiadający wyłącznie polskie obywatelstwo, tzn. polak posiadający obywatelstwo innego kraju nie może powoływać się wobec organów polskich na prawa i obowiązki wynikające z drugiego obywatelstwa. Kwestia możliwości posiadania mnogich obywatelstw w innych państwach zależna jest od przepisów prawnych obowiązujących w danym państwie.

Zezwolenie na pracę – co to jest?
Zezwolenie na pracę to dokument umożliwiający cudzoziemcowi legalne zatrudnienie w Polsce. Jest ono ważne pod warunkiem, że cudzoziemiec posiada także wizę lub zezwolenie na pobyt czasowy (procedura uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy opisana jest w osobnym artykule).

Zezwolenie na pracę to dokument umożliwiający cudzoziemcowi legalne zatrudnienie w Polsce. Jest ono ważne pod warunkiem, że cudzoziemiec posiada także wizę lub zezwolenie na pobyt czasowy (procedura uzyskania zezwolenia na pobyt czasowy opisana jest w osobnym artykule).
Cudzoziemiec nie może pracować, nawet gdy posiada zezwolenie na pracę, jeśli przebywa w Polsce na podstawie:
1. wizy, wydanej w celu:
– turystycznym,
– udziału w postępowaniu azylowym,
– uzyskania prawa do tymczasowej ochrony,
– przybycia w celach humanitarnych związanych z interesem państwa lub zobowiązaniem międzynarodowym;
2. zezwolenia na pobyt czasowy wydanego cudzoziemcowi, który przebywa w Polsce nielegalnie.
W takim przypadku aby móc pracować należy ubiegać się o wizę pracowniczą.
W zezwoleniu wskazuje się pracodawcę, a także stanowisko, wymiar czasu pracy oraz najniższe wynagrodzenie – oznacza to, iż zmiana któregokolwiek z wyżej wymienionych powoduje, iż praca nie jest legalna.
W związku z tym, jeśli cudzoziemiec chce zmienić pracodawcę (stanowisko/wymiar czasu pracy itp.) musi ubiegać się o nowe zezwolenie. Istnieje kilka wyjątków od tej reguły, które opisane są niżej.
Zezwolenie na pracę ważne jest przez okres na jaki zostało wydane. Okres ważności wskazany jest w decyzji zezwalającej na pracę.
Zezwolenie wymagane jest bez względu czy zawarta zostanie umowa o pracę, czy cywilnoprawna pomiędzy cudzoziemcem a podmiotem powierzającym pracę.
Zezwolenie wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania/siedziby pracodawcy.
 
Cudoziemcom którzy posiadają obywatelstwoo Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy można zarejestrowac tzw. “Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy” w powiatowym urzedzie pracy. Takie oswiadczenie uprawnia do wykonywania pracy nie-sezonowej do 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Zezwolenia na pracę potrzebują cudzoziemcy spoza UE, przebywający legalnie w Polsce na podstawie:
– wizy,
– wizy Schengen lub innego dokumentu pobytowego wydanego przez państwo Schengen,
– zezwolenia na pobyt czasowy w Polsce (istnieją wyjątki, opisane poniżej)
– ruchu bezwizowego, o ile przepisy o ruchu bezwizowym przewidują zatrudnianie cudzoziemców.
-na podstawie złozonego wniosku na pobyt czasowy
Kto może pracować w Polsce bez pozwolenia na pracę?
Bez zezwolenia mogą pracować cudzoziemcy, którzy:
– mają nadany status uchodźcy w Polsce,
– otrzymali w Polsce dodatkową ochronę,
– otrzymali zezwolenie na pobyt stały (opisane w osobnym artykule),
– otrzymali zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
– korzystają z tymczasowej ochrony,
– objęci są pomocą humanitarną,
– są obywatelami państw UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, albo członkami ich rodzin
– są ofiarami handlu ludźmi,
– posiadają zezwolenie na pobyt czasowy wydane na podstawie małżeństwa z obywatelem polskim, lub cudzoziemcem posiadającym zezwolenie na pobyt stały/rezydenta długoterminowego UE, a także status uchodźcy, dodatkową/czasową ochronę udzielone mu w Polsce,
– złożyli wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy wraz z kompletem dokumentów dotyczących zezwolenia na pracę, o ile wcześniej mieli prawo do pracy bez zezwolenia,
– posiadają ważną Kartę Polaka,
– prowadzą szkolenia, biorą udział w stażach zawodowych, wykonują funkcję w ramach organizacji UE oraz innych międzynarodowych programów pomocowych,
– są nauczycielami języków obcych,
– pracują do 30 dni w roku jako badacz lub artysta,
– są studentami studiów stacjonarnych w Polsce na podstawie wizy,
– są studentami wewnętrznego systemu szkolenia uniwersytetów w Polsce, o ile posiadają zezwolenie na pobyt wydane na tej podstawie,
– są absolwentami polskich szkół ponadpodstawowych oraz studiów,
– kwalifikują się na mocy układu o stowarzyszeniu pomiędzy UE a Turcją,
– należą do innych grup, takich jak personel wojskowych sił zbrojnych, korespondenci zagranicznych mediów, duchowni.

– wykonania instalacji, konserwacji i naprawy dostarczonego sprzętu, maszyn, konstrukcji, jeżeli ten zagraniczny pracodawca jest ich producentem,
– odbioru zamówionych maszyn, konstrukcji, innego sprzętu, wyprodukowanych przez polskiego producenta,
– szkolenia pracowników polskiego odbiorcy maszyn, sprzętu, konstrukcji z zakresu ich obsługi i użytkowania,
– montażu, demontażu, obsługi stoisk wystawienniczych, jeżeli wystawcą jest zagraniczny pracodawca.
Powyższa lista zawiera ogólne informacje dotyczące prawa do pracy bez zezwolenia oraz zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia dla niektórych grup cudzoziemców. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy skontaktować się z urzędem wojewódzkim!

– zezwolenie typ A – cudzoziemiec wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie, zawartej z pracodawcą mającym siedzibę w Polsce,
– zezwolenie typ B – cudzoziemiec, który w związku z pełnieniem obowiązków prezesa/członka zarządu spółki przez ponad 6 miesięcy w przeciągu kolejnych 12 miesięcy, przebywa w Polsce,
– zezwolenie typ C – cudzoziemiec wykonuje pracę dla zagranicznego pracodawcy i jest delegowany do Polski w celu wykonywania pracy w oddziale tegoż pracodawcy na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym,
– zezwolenie typ D – cudzoziemiec wykonuje pracę dla zagranicznego pracodawcy, który nie ma zorganizowanej działalności w Polsce (oddziały itp.), w celu realizacji usług eksportowych,
– zezwolenie typ E – dotyczy wszelkich sytuacji, które nie dotyczą zezwoleń typ A-D

Zezwolenie na pracę wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania/siedziby pracodawcy.
To pracodawca składa wniosek o zezwolenie na pracę cudzoziemca.
Wniosek musi być przedstawiony w oryginale. Dokumenty załączone do wniosku również powinny być przedstawione w oryginale lub potwierdzone za zgodność z oryginałem (przez pracownika urzędu wojewódzkiego podczas składania kopii, gdy przedstawiliśmy oryginał do wglądu lub przez adwokata/radcę prawnego będącego pełnomocnikiem w sprawie) – nie dotyczy to oczywiście dokumentów tożsamości: dowodów osobistych i paszportów (w takim przypadku przedstawia się jedynie kopie z oryginałem do wglądu).
Dokumenty w języku obcym muszą być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego.
W trakcie postępowania inspektor może wezwać pracodawcę do przedstawienia dodatkowych dokumentów. Bez względu na rodzaj zezwolenia należy przedstawić:
– wniosek o pozwolenie na pracę cudzoziemca,
– kopię „zapisanych” stron paszportu cudzoziemca (oryginał do wglądu)
– dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań niezbędnych do wykonywania zawodu wymagających zgody odpowiedniego organu (np. dotyczy zawodów regulowanych)
– dokumenty potwierdzające poniższe, jeżeli cudzoziemiec takowe posiada:
– potwierdzenie legalnego pobytu w Polsce w ciągu 3 lat poprzedzających złożenie wniosku,
– potwierdzenie ukończenia szkoły lub studiów w Polsce, innym kraju UE, EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej w ciągu 3 lat poprzedzających złożenie wniosku
– dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań określonych w odrębnych dokumentach niezbędnych do rozpatrzenia wniosku,
– oryginalne pełnomocnictwo dla osoby składającej wniosek (jeżeli pracodawca działa przez pełnomocnika)
– potwierdzenie dokonania opłaty za wniosek, na której należy wskazać:
– nazwę i adres pracodawcy,
– informację, czy pracodawca składa wniosek o nowe zezwolenie, czy przedłuża obecne
– imię i nazwisko cudzoziemca, dla którego złożono zezwolenie.
Pozostałe dokumenty zależne są od rodzaju zezwolenia, opisano poniżej.

– w przypadku gdy pracodawcą jest:
– osoba prawna należy załączyć wyciąg z KRS, rejestru przedsiębiorców lub innego rejestru,
– osoba fizyczna należy załączyć kopię dowodu osobistego lub paszportu
– spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) należy przedstawić kopię umowy spółki,
– spółka akcyjna (s. a.) należy przedstawić kopię aktu notarialnego fundacji spółki,
– informację starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy.
Uwaga! Kwota wynagrodzenia wskazana w umowie z cudzoziemcem nie może być niższa, niż wynagrodzenie pracownika wykonującego podobną pracę lub na podobnym stanowisku.
W przypadku zatrudnienia cudzoziemca na umowę o pracę wynagrodzenie nie może być niższe aniżeli wysokość płacy minimalnej (oczywiście obliczone stosunkowo do wymiaru czasu pracy), a w przypadku zatrudnienia na umowę cywilnoprawną nie może być niższe niż minimalna stawka godzinowa, wskazane w Rozporządzeniu Rady Ministrów.

– dokument z właściwego rejestru potwierdzający status prawny oraz formę lub charakter prowadzonej działalności zagranicznego pracodawcy wraz z tłumaczeniem przysięgłym na język polski
– kopia zeznania podatkowego od kwoty dochodu lub straty poniesionej przez podmiot powierzający pracę, płatnika podatku dochodowego od osób prawnych w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku
– informacja o stanie zatrudnienia podmiotu powierzającego wykonywanie pracy
Aby wojewoda wydał zezwolenie typ B, pracodawca musi spełnić następujące warunki:
– w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku uzyskał dochód nie mniejszy niż 12-krotność średniego miesięcznego wynagrodzenia w tym województwie w trzecim kwartale roku poprzedzającego złożenie wniosku – informacje o jego wysokości można uzyskać w urzędzie wojewódzkim;
– zatrudnia na czas nieokreślony na pełny etat, co najmniej 1 rok przed złożeniem wniosku, co najmniej 2 pracowników, którzy nie wymagają pozwolenia na pracę (np. obywatele polscy),
– udowodni dostępność funduszy lub realizację działań, które pozwolą w przyszłości spełnić warunki określone wyżej, w szczególności realizację działań przyczyniających się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania przydatnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy.
Uwaga! W przypadkach uzasadnionych sytuacją na rynku pracy, wojewoda może, ograniczyć zakres pracy wykonywanej przez cudzoziemca związanych z zarządzaniem i reprezentacją na podstawie zezwolenia typ B.

– dokument z właściwego rejestru potwierdzający status prawny oraz formę lub charakter działalności prowadzonej przez zagranicznego pracodawcę (tj. zagraniczny odpowiednik wyciągu z KRS),
– odpis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) lub innego właściwego rejestru lub z rejestru działalności gospodarczej właściwego dla zagranicznego pracodawcy lub podmiotu związanego z umową o długoterminowej współpracy z zagranicznym pracodawcą,
– list delegacyjny od zagranicznego pracodawcy wskazujący nazwisko pracownika delegowanego do pracy w Polsce oraz stanowisko i miejsce pracy,
– kopia umowy o długoterminowej współpracy między polskim pracodawcą a pracodawcą zagranicznym.

– dokument z właściwego rejestru potwierdzający status prawny oraz formę lub charakter działalności prowadzonej przez zagranicznego pracodawcę (tj. zagraniczny odpowiednik wyciągu z Krajowego Rejestru Sądowego),
– list podróżny wystawiony przez zagranicznego pracodawcę, wskazujący nazwisko pracownika wysłanego do pracy w Polsce oraz stanowisko i miejsce pracy,
– kopia umowy, na podstawie której usługa jest świadczona w Polsce (lub jej fragment), wskazująca przedmiot obowiązków zagranicznego pracodawcy lub oświadczenie zagranicznego pracodawcy określające ten przedmiot, jeżeli umowa nie została jeszcze zawarta, a pracodawca zagraniczny prześle kopię odpowiedniego fragmentu umowy niezwłocznie po jej zawarciu,
– załącznik do wniosku o zezwolenie dotyczące PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności) spółki i statusu zatrudnienia w niej.

– załącznik do wniosku o zezwolenie dotyczące Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) firmy i statusu zatrudnienia w tym przedsiębiorstwie,
– dokument z odpowiedniego rejestru potwierdzający status prawny oraz formę lub charakter działalności prowadzonej przez zagranicznego pracodawcę (tj. zagraniczny odpowiednik wyciągu z KRS),

Aby wojewoda wydał zezwolenie na pracę typ C-E, pracodawca musi spełnić następujące warunki:
– warunki zatrudnienia nie będą mniej korzystne niż wynikające z Kodeksu Pracy i innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników,
– wysokość wynagrodzenia należnego cudzoziemcowi za wykonywanie pracy nie będzie niższa niż 30% średniego miesięcznego wynagrodzenia w województwie ogłoszonego przez Dyrektora Głównego Urzędu Statystycznego (informacje te można uzyskać w Urzędzie Wojewódzkim),
– pracodawca zagraniczny wskazuje osobę zamieszkałą w Polsce, która posiada dokumenty potwierdzające wypełnienie obowiązków określonych wyżej oraz jest uprawniona do reprezentowania pracodawcy przed wojewodą i innymi organami, np. inspekcją pracy, jeżeli okres delegacji cudzoziemca przekracza 30 dni w roku kalendarzowym.

Zezwolenie wydawane jest w formie decyzji administracyjnej, w trzech egzemplarzach. Jeden egzemplarz pozostaje w urzędzie wojewódzkim, dwa otrzymuje pracodawca – jeden dla siebie, drugi przekazuje cudzoziemcowi dla którego zostało wydane to zezwolenie.
Ważność zezwolenia na pracę
Zezwolenie na pracę ważne jest przez określony czas, wskazany w decyzji, ale nie dłuższy niż 3 lata. W przypadku cudzoziemców pełniących funkcje w zarządach firm zatrudniających powyżej 25 osób, w chwili ubiegania się o zezwolenie wojewoda może wydać zezwolenie na okres nieprzekraczający 5 lat.
Chociaż ustawa określa maksymalny czas, na jaki można wydać zezwolenie na pracę, wojewoda może skrócić zarządzeniem okres maksymalny, na jaki zezwolenie na pracę w danym województwie są wydawane. Tak więc okres ważności zezwolenia może być różny w różnych województwach.
W województwie mazowieckim zezwolenie typu A wydawane jest zwykle na okres do 12 miesięcy, a przedłużenie zezwolenia jest na okres nieprzekraczający 2 lat (istnieją wyjątki od tej zasady).

Wojewoda cofnie zezwolenie na pracę w przypadku poniższych sytuacji:
– okoliczności lub dowody na podstawie których wydano zezwolenie, uległy zmianie, a wojewoda nie został o tym fakcie poinformowany,
– powód udzielenia zezwolenia na pracę został rozwiązany (np. umowa o pracę z cudzoziemcem została rozwiązana, pracodawca zbankrutował itp.),
– cudzoziemiec przestał wykonywać pracę w ciągu 3 miesięcy od daty uzyskania zezwolenia, lub zakończył pracę wcześniej niż 3 miesiące przed wygaśnięciem zezwolenia, bez zgody pracodawcy,
– pracodawca nie wypełnił swoich obowiązków związanych z wnioskiem o zezwolenie na pracę i zatrudnieniem cudzoziemca,
– brak pozwolenia innego organu, od którego zależy zdolność do wykonywania określonej pracy,
– dane obcokrajowca znajdują się na liście cudzoziemców, których pobyt w Polsce jest niepożądany.

W związku z wnioskiem o zezwolenie na pracę na pracodawcę nakładane są pewne obowiązki. Należą do nich w szczególności:
– informowanie cudzoziemca o etapach procedury wydawania zezwolenia na pracę i innych zdarzeniach mających wpływ na tę procedurę,
– należyta staranność przy postępowaniu w sprawie wydawania i odnawiania zezwoleń na pracę dla cudzoziemca,
– utrzymanie warunków umowy z cudzoziemcem, zgodnie z opisem we wniosku o zezwolenie na pracę,
– zawarcie umowy w formie pisemnej i przetłumaczenie jej na język zrozumiały dla cudzoziemca przed podpisaniem,
– przekazanie pracownikowi 1 egzemplarza zezwolenia na pracę, umowy i innych dokumentów związanych z zatrudnieniem,
– poinformowanie wojewody, że cudzoziemiec nie rozpoczął pracy w terminie 3 miesięcy od rozpoczęcia zezwolenia, oraz zakończył pracę wcześniej niż 3 miesiące przed upływem ważności zezwolenia na pracę
– informowanie wojewody o zmianach w wielkości czasu pracy wykonywanej przez cudzoziemca na podstawie zezwolenia na pracę.
Jeżeli zostanie stwierdzone naruszenie powyższych obowiązków, pracodawca niezwłocznie musi dopełnić tychże obowiązków.
Uwaga! Pracodawcom, którzy nie wypełniają obowiązków związanych z zatrudnieniem cudzoziemca, grożą kary (od 3 do 5 tys. zł).

Wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę, gdy pracodawca:
– podał nieprawdziwe informacje we wniosku, użył fałszywych dokumentów, zeznał nieprawdę,
– nie spełnił warunków określonych w przepisach prawa niezbędnych do uzyskania zezwolenia,
– został uznany za winnego na podstawie prawomocnego wyroku za przestępstwo związane z nielegalnym zatrudnieniem cudzoziemca lub działa w warunkach powrotu do przestępstwa (recydywa)
– popełnił przestępstwo przeciwko prawom osób wykonujących płatną pracę,
– popełnił przestępstwo przeciwko prawdziwości dokumentów,
– popełnił przestępstwo handlu ludźmi,
– nie dopełnił obowiązków związanych ze złożeniem dokumentów dotyczących zezwolenia na pracę i zatrudnieniem cudzoziemca,
– zwraca się o zezwolenie na pracę dla cudzoziemca który:
– nie spełnia wymagań kwalifikujących lub innych, w przypadku zawodów regulowanych,
– w związku z przedstawieniem zezwolenia na pracę został ukarany za przestępstwo przeciwko autentyczności dokumentów,
– znajduje się na liście cudzoziemców, których pobyt w Polsce jest niepożądany.

Zezwolenie na pracę pozostaje ważne, gdy:
– pracodawca zamierza powierzyć cudzoziemcowi pracę o innym charakterze lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pracę, której łączny okres nie przekracza 30 dni w roku kalendarzowym,
– zmieni się lokalizacja firmy lub miejsce zamieszkania, nazwa lub forma prawna działalności pracodawcy, a także przejęta zostanie firma pracodawcy lub jej część przez innego przedsiębiorcę,
– przeniesione zostanie przedsiębiorstwo lub jego część do innego pracodawcy,
– zmieni się osoba reprezentująca pracodawcę, posiadająca dokumenty potwierdzające pełnienie określonych obowiązków i upoważniona do reprezentowania pracodawcy przed wojewodą i innymi organami państwowymi, jeżeli okres delegacji cudzoziemca przekracza 30 dni w roku kalendarzowym,
– nastąpi redukcja godzin pracy przewidziana w umowie z cudzoziemcem na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy i nie dłuższy niż pół pełnego dnia roboczego, przy jednoczesnym proporcjonalnym obniżeniu wynagrodzenia,
– cudzoziemiec nie otrzyma pracy w ciągu pierwszych 3 miesięcy od uzyskania zezwolenia lub przerwie pracę na okres do 3 miesięcy, pod warunkiem, że stało się to z uzasadnionego powodu i zostanie uzgodnione z pracodawcą.
UWAGA! Zmiana miejsca pracy na okres dłuższy niż 30 dni w ciągu roku kalendarzowego wymaga nowego wniosku o pozwolenie na pracę.
We wszystkich przypadkach pracodawca jest zobowiązany do niezwłocznego pisemnego poinformowania o zmianach wojewodę, który wydał zezwolenie. Pismo powinno zawierać także informację, iż warunki konieczne do wydania zezwolenia pozostają spełnione.

Aby odnowić zezwolenie na pracę, pracodawca musi złożyć wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę dla cudzoziemca. Wniosek należy złożyć nie później niż 30 dni przed datą wygaśnięcia aktualnego zezwolenia na pracę.
Do wniosku o przedłużenie zezwolenia na pracę dołącza się:
– dokumenty wymagane do uzyskania nowego zezwolenia, o ile okoliczności, które posłużyły za podstawę do wydania poprzedniego zezwolenia na pracę, uległy zmianie,
– dowód uiszczenia opłaty skarbowej,
– umowę o pracę, na podstawie której wykonano pracę w okresie poprzedniego zezwolenia.
Jeśli pracodawca zdecyduje, że cudzoziemiec jest uprawniony np. do awansu, to przed otrzymaniem kolejnego zezwolenia typ A musi uzyskać informację starosty dotyczącą nowego stanowiska, na którym miałby pracować cudzoziemiec.

W określonych przypadkach możliwe jest cofnięcie zakazu wjazdu. Cudzoziemiec w specjalnym oświadczenie musi wykazać iż opuścił Polskę w trakcie terminu do dobrowolnego opuszczenia kraju, a jego wjazd do Polski można uzasadnić względami humanitarnymi. Wniosek zostanie odrzucony w przypadku gdy cudzoziemiec stanowi zagrożenie dla państwa lub gdy nie zostały uiszczone stosowne koszta.

Deportacja to obowiązek opuszczenia kraju przez cudzoziemca przed upływem wyznaczonego terminu. Kto i komu wydaje nakaz opuszczenia kraju? Jak długo on obowiązuje? Czy można się od niego odwołać? Odpowiedź znajduje się niżej.

Wielu obywateli państw byłego ZSRR przyjeżdża do Polski w celu poszukiwania pracy i lepszego życia. Wjeżdżają na podstawie wizy wydawanej w konsulatach ważnej przez roku lub ruchu bezwizowego na 90 dni. Jak jednak zostać w Polsce dłużej? Co to jest karta pobytu i dlaczego jest potrzebna? Poniżej omówimy temat bardziej szczegółowo

Karta pobytu jest oficjalnym polskim dokumentem wydawanym cudzoziemcom, którym udzielono zezwoleń na pobyt: czasowy, stały, rezydenta długoterminowego UE, a także zgody na pobyt ze względów humanitarnych oraz objęto ochroną międzynarodową. Karta pobytu w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca na terytorium Polski, a także uprawnia, wraz z paszportem, do swobodnego przekraczania granicy bez potrzeby uzyskiwania wizy. Ponadto posiadacz karty pobytu może podróżować po krajach strefy Schengen przez okres nieprzekraczający 90 dni w ciągu każdego 180-dniowego okresu. Zewnętrznie ten dokument przypomina polski dowód osobisty, jest to plastikowa karta rozmiarów mniej więcej karty bankomatowej, na której są dane cudzoziemca – imię i nazwisko – oraz zdjęcie. Można tam również zamieścić numer PESEL i adres zameldowania, o ile posiadacz takowe posiada.

1. Karta czasowego pobytu – wydawana po uzyskaniu zezwolenia na pobyt czasowy od roku do 3 lat (ważność karty jest tożsama z ważnością decyzji)
2. Karta stałego pobytu – wydawana po uzyskaniu zezwolenia na pobyt stały na okres 10 lat, potwierdza posiadanie miejsca stałego pobytu. Więcej informacji o stałym pobycie tutaj.
3. Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE (tzw. „niebieska karta”) – dokument wydawany na 5 lat, wymagany jest nieprzerwany, legalny pobyt w Polsce przez 5 lat, oraz wykazanie źródła dochodu za ostatnie 3 lata.
Aby uzyskać kartę czasowego pobytu niezbędne jest uzyskanie zezwolenia na pobyt czasowy. Nie każdy cudzoziemiec może uzyskać to zezwolenie, należy spełnić konkretne przesłanki. Zezwolenie na pobyt czasowy można uzyskać ze względu m.in. na:
– pracę w Polsce,
– naukę w szkole lub na polskiej uczelni,
– połączenie z rodziną (obywatelem RP lub cudzoziemcem posiadającym legalny pobyt)
– prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce.

Terminy

Zacząć należy od terminu na złożenie wniosku. Zgodnie z prawem należy zrobić to w trakcie legalnego pobytu w Polsce, tzn. najpóźniej w ostatnim dniu ważności wizy lub ruchu bezwizowego, jednak żeby uniknąć problemów z błędnym obliczeniem daty najlepiej zrobić to co najmniej miesiąc wcześniej. Jeżeli wniosek składa się osobiście w urzędzie wojewódzkim to w tym dniu złożymy też odciski palców oraz otrzymamy pieczęć do paszportu potwierdzającą, iż złożono w sprawie cudzoziemca wniosek i jego pobyt do zakończenia sprawy jest legalny. W przypadku gdy wniosek składamy korespondencyjnie zostaniemy wezwani do osobistego stawiennictwa w urzędzie, złożenia odcisków palców oraz kserokopii paszportu i gdy dopełnimy tych obowiązków następnym pismem zostaniemy powiadomieni o możliwości wbicia do paszportu stempla.

Na pierwszym piśmie w sprawie będzie podany numer sprawy oraz imię i nazwisko inspektora, który się nią zajmuje. Jeżeli inspektor stwierdzi brak jakichś dokumentów niezbędnych do wydania decyzji, w takim przypadku wezwie pisemnie od uzupełnienia tych braków w terminie 7 lub 14 dni. Zgodnie z prawem urząd ma 2 miesiące na wydanie decyzji, jednak w związku z rosnącą liczbą cudzoziemców, a co za tym idzie wniosków, bardzo często w tym terminie nawet nie rozpoczyna się pracy nad wnioskiem, a na wydanie decyzji trzeba poczekać nawet 2 lata. Na wydanie karty pobytu urząd również ma maksymalnie 2 miesiące, co do zasady w tym terminie kartę wydaje, choć coraz częściej zdarzają się terminy 3-4 miesięczne. Co do samej decyzji, jeśli spełniliśmy przesłanki i uzupełniliśmy wszystkie braki powinniśmy dostać zezwolenie na pobyt czasowy, należy się jednak liczyć także z decyzją negatywną. W takim przypadku można wnieść od decyzji odwołanie.

Opłata za wydanie zezwolenia zależna jest od podstawy wniosku i wynosi od 340 do 640 zł (w przypadku zezwolenia na pobyt czasowy i pracę wynosi 440 zł). Opłata za wydanie już samej plastikowej karty pobytu wynosi 50 zł.

Po wydaniu decyzji pozytywnej można do urzędu wysłać wniosek o wydanie karty pobytu z numerem PESEL i adresem zameldowania lub bez nich. Urząd powinien także sam wydać nam tę kartę, bez naszego wniosku, jednak w takim wypadku czas oczekiwania jest o wiele dłuższy. O gotowej karcie pobytu powinniśmy zostać powiadomieni SMSem, jednak jeśli przez dłuższy czas nie mamy wiadomości można udać się do urzędu i sprawdzić czy karta jest gotowa, czasem po prostu wiadomości nie docierają do cudzoziemców.

Karta pobytu, jako dokument potwierdzający legalny pobyt w Polsce, przede wszystkim potwierdza, że mamy pełne prawo do przebywania w okresie jej ważności na terytorium RP. Poza tym pozwala ona m.in. na:
– podróż do krajów strefy Schengen na maksymalnie 90 dni,
– wielokrotne przekraczanie polskiej granicy,
– wyjazdy do domu za granicą bez potrzeby załatwiania wizy, aby wrócić do Polski,
– zakup nieruchomości w Polsce,
– zdobycie wiz krajowych dla odwiedzających bliskich krewnych.

LAWGUARD  pomaga cudzoziemcom w legalizacji pobytu i zdobyciu karty na każdym etapie, od złożenia wniosku na pobyt czasowy, przez przyśpieszenie postępowania, aż do złożenia wniosku o wydanie karty.